O działalności nierejestrowej dla rękodzieła
Z dniem 30 kwietnia 2018 r. weszła w życie ustawa – Prawo przedsiębiorców.
Ustawa ta wprowadza dwa istotne ułatwienia dla planujących podjąć działalność zarobkową – ulgę na start oraz tzw. działalność nierejestrową.
Dla kogo działalność nierejestrowa
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, nie stanowi działalności gospodarczej działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia (w 2018 roku jest to 1050 zł, ale kwota ta w każdym roku może się zmieniać) i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej.
Przez przychód należny rozumie się przy tym kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane.
Przykład
Sprzedajesz szydełkową serwetę za 150 zł. Twoim przychodem jest kwota 150 zł. Wysyłasz serwetę za pobraniem 20 października. Płatność dostajesz już w listopadzie. Kwota 150 zł jest natomiast Twoim przychodem już w październiku, pomimo, że jeszcze jej nie otrzymałaś.
Przepisy dotyczące działalności nierejestrowej stosuje się do osób rozpoczynających prowadzenie działalności po wejściu w życie ustawy ale także do osób, które w okresie 12 miesięcy przed dniem wejścia w życie ustawy nie były wpisane do CEIDG lub które zostały wykreślone z CEIDG więcej niż 12 miesięcy przed dniem wejścia w życie ustawy, nawet jeżeli w okresie ostatnich 60 miesięcy przed dniem wejścia w życie ustawy wykonywały działalność gospodarczą. Jeżeli więc między 30 kwietnia 2017 r. a 29 kwietnia 2018 r. nie byłaś wpisana do CEIDG lub których Twój wpis w CEIDG został wykreślony przed 30 kwietnia 2017 r. także możesz wykonywać działalność nierejestrową.
Nie mogą prowadzić działalności nierejestrowej spółki cywilne. Co więcej, działalność nierejestrowa nie może być objęta wymogiem uzyskania zezwolenia albo wpisu do rejestru działalności regulowanej.
Działalność nierejestrowa a urlop wychowawczy
Działalność nierejestrową można prowadzić także w czasie urlopu wychowawczego, jeżeli nie wyłącza to możliwości sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.
Jakie ułatwienia
Działalność nierejestrowa nie wymaga:
-
zgłoszenia tej działalności do CEIDG, urzędu skarbowego czy GUS, przy czym możliwe jest dobrowolne złożenie wniosku o wpis do CEIDG,
-
opłacania z tego tytułu składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne (pod pewnymi wyjątkami o których mowa będzie niżej),
-
opłacania zaliczek na podatek dochodowy,
-
prowadzenia skomplikowanej księgowości.
Obowiązki osób prowadzących taką działalność
Zasadnicze obowiązki osób prowadzących działalność nierejestrową to:
-
prowadzenia uproszczonej ewidencji sprzedaży zawierającej sumaryczną kwotę uzyskanego przychodu należnego z danego dnia, nie ma znaczenia forma prowadzenia takiej ewidencji, może być prowadzona nawet w zwykłym zeszycie,
-
wystawienie faktury (może to być faktura uproszczona), gdy żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę, otrzymano całość lub część zapłaty lub wystawienie rachunku, o ile żądanie takie zostanie zgłoszone przed upływem 3 miesięcy od dnia wydania towaru lub wykonania usługi,
-
rozliczenie w deklaracji rocznej PIT-36 prowadzonej działalności.
To, że nie jesteś przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy – Prawo przedsiębiorców nie oznacza, że nie możesz być uznana za przedsiębiorcę w rozumieniu innych ustaw, chociażby Kodeksu cywilnego. To natomiast zobowiązuje Cię do przestrzegania przepisów adresowanych do przedsiębiorców, w tym przepisów wiążących przedsiębiorców w relacjach z konsumentami oraz chociażby przepisów sanitarnych (np. gdy sprzedajesz żywność).
VAT i kasa fiskalna – działalność nierejestrowana
Ze względu na obowiązujące limity przychodu oraz istniejące zwolnienia podmiotowe z podatku VAT, zasadniczo będziesz zwolniona z VAT. Wykonywanie niektórych rodzajów działalności zobowiązuje natomiast do rejestracji jako podatnik VAT niezależnie od wysokości osiąganych przychodów. Dotyczy to m.in. usług i wyrobów jubilerskich. Jeżeli zamierzasz prowadzić działalność w tym zakresie, musisz zarejestrować się jako podatnik VAT.
Ze względu na obowiązujące limity przychodu przy działalności nierejestrowej, w większości przypadków nie będziesz musiała także korzystać z kasy fiskalnej (nie przekroczysz progu 20 tys. zł rocznego obrotu, który zobowiązuje do stosowania kasy). Będzie ona potrzebna w przypadku nielicznych rodzajów działalności, przy których istnieje obowiązek stosowania kasy bez względu na obroty (np. fryzjer, gastronomia, mechanik samochodowy).
Jak to jest z tym ZUSem
Jeżeli Twoja działalność polega na sprzedaży towarów, nie odprowadzasz składek na ZUS. Jeżeli jednak Twoja działalność obejmuje wykonywanie pracy na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, może stanowić samoistny i odrębny tytuł do ubezpieczeń. W takiej sytuacji Twój Klient odprowadzi za Ciebie składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.
Jak rozliczyć się z fiskusem
Przychody osiągane z działalności nierejestrowej są przychodami z tzw. innych źródeł. Jak już wskazywałam, w związku z tymi przychodami nie musisz płacić zaliczek na podatek, ale musisz je rozliczyć w zeznaniu rocznym PIT-36.
W zeznaniu tym możesz też odliczyć koszty, które poniosłaś ściśle w związku z wykonywaną działalnością (np. zakup surowców do produkcji wyrobów). Koszty te powinny być udokumentowane, więc musisz przechowywać wszystkie dowody zakupów (paragony, faktury itp.).
Kiedy trzeba zarejestrować działalność
Po przekroczeniu w danym miesiącu limitu przychodów dla działalności nierejestrowej, działalność ta może stać się działalnością gospodarczą, począwszy od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie. Żeby tak się jednak stało działalność ta musi być wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły oraz mieć charakter zorganizowany. Jeżeli Twoja działalność będzie spełniać takie kryteria, należy w terminie 7 dni od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie zarejestrować działalność gospodarczą w CEIDG.
Przykład
20 października sprzedałaś szydełkową serwetę za kwotę 150 zł w wyniku czego Twój przychód przekroczył kwotę 1050 zł. Sprzedaż wyrobów szydełkowych jest zorganizowana (np. masz sklep internetowy czy profil profesjonalny na Facebook), zajmujesz się nią w sposób ciągły (sprzedaż Twoich wyrobów nie jest incydentalna). Masz czas do 27 października na zgłoszenie działalności do CEIDG.
Do tak zarejestrowanego przedsiębiorcy może znaleźć zastosowanie ulga na start (brak obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne przez 6 miesięcy). Po jej zakończeniu przedsiębiorca może skorzystać także z tzw. małego ZUS, przez okres kolejnych 24 miesięcy.
Starałam się syntetycznie przedstawić Wam tematykę działalności nierejestrowanej od strony prawnej. Poza przepisami korzystałam także z oficjalnych informacji rządowych.
Jeśli pojawią się jakiekolwiek dalsze pytania, piszcie śmiało pod postem, będę starała się na nie w miarę możliwości odpowiedzieć.
Autorką postu jest Karolina Durbacz, radca prawny.
Ps. Ten wpis powstał dosyć dawno.
Na szczęście we wrześniu 2023 udało nam się znaleźć nieco bardziej aktualne źródło wiedzy, do którego możemy Cię odesłać – a mianowicie książkę o dzałalności nierejestrowanej autorstwa Justyny Bronieckiej i Agnieszki Grzymały. Więcej o autorce?
Jeżeli już wiesz, że nierejestrowana działalność gospodarcza może się sprawdzić w Twoim przypadku, ale potrzebujesz dodatkowego wsparcia skorzystaj ze specjalnie przygotowanego poradnika, który raz na zawsze rozprawi się z wszelkimi pytaniami i niejasnościami.
Podczas zakupu książki, w miejscu na kod rabatowy użyj hasła HANDMADE lub OPLOTKI – a cena książki się obniży!
Dzięki tej książce:
-
- nauczysz się właściwie rozliczać przychody i koszty za pomocą NDG,
-
- dowiesz się, jakie formalności będą dla Ciebie obowiązkowe,
-
- dowiesz się, jak łączyć inne źródła przychodów z NDG,
-
- otrzymasz wzór formatek i niezbędnych dokumentów do prowadzenia NDG.
A taką recenzję napisałam publicznie na stronach autorki po przeczytaniu tej książki:
„Z przyjemnością przeczytałam książkę o działalności nierejestrowanej. Napisana dostępnym językiem, w bardzo przejrzysty sposób wyjaśnia, co to działalność nierejestrowana, kto może z niej skorzystać i na co uważać podczas jej prowadzenia. Takiej pozycji od dawna brakowało na rynku. Najbardziej doceniam praktyczne przykłady, które w bardzo jasny sposób pokazują działanie przepisów dotyczących działalności nierejestrowanej w praktyce. Świetnie pokazany przegląd najpopularniejszych branż, które z tego rozwiązania fiskalno-prawnego mogą skorzystać. Strzałem w dziesiątkę są krótkie, ale treściwe rozdziały będące odpowiedziami na konkretne pytania. Oczywiście cieszę się, że będę ją mogła polecać klientom, z którymi pracuję nad fundamentami biznesu handmade.”
Odnośniki do książki powyżej są linkami afiliacyjnymi.
Super artykuł. Dzięki!
Dzięki za to podsumowanie! Nadal nie rozumiem tylko czy można w ogóle świadczyć usługi (tzn. prowadzenie warsztatów rękodzielniczych) bez płacenia zusu? Czy zawsze kiedy świadczę usługi ZUS mnie obowiązuje?
Zawsze kiedy świadczysz usługi podlegasz pod ZUS.
Nawet jeżeli usługa świadczona jest na rzecz osób nie prowadzących działalności? Takie osoby nie mają jak odprowadzić ZUSu za nas.
Dzień dobry,
czy rękodzieło polegająca na wytwarzaniu biżuterii (soutache) bez użycia metali szlachetnych podlega pod „usługę lub wyrób jubilerski”? Czy w takim przypadku będę musiała płacić VAT?
Tutaj wszystko zależy od tego jaki kod PKWiU należałoby temu przypisać. Zasadniczo VAT obejmuje osoby wykonujące wyroby z metali szlachetnych. Ale ostateczne potwierdzenie obowiązku w VAT może nastąpić po kwalifikacji wyrobów do odpowiedniego kodu PKWiU.
Jeśli wspomniana serwetka zostanie wysłana pocztą, to rozumiem, że do przychodu należy doliczyć koszty wysyłki?
Pozdrawiam
Kinga
Przychodem jest to co zarabiasz. Jeśli więc bierzesz za serwetę 150 zł plus 10 zł za przesyłkę, to twoim przychodem jest całe 160 zł.
to doliczanie kosztów przesyłki do przychodu jest dla mnie nieintuicyjne.
w przychód dodaje koszty wysyłki, nawet jeśli są one zgodne z jej kosztem? np 6,50 z list polecony i tylko tyle jest doliczone?
A jeżeli wykonuje i sprzedaje szydełkowe maskotki to czy sprzedaż czy już usługa?
A jak jest z działalnościa zarejestrowaną i byciem na ryczałcie? Czy też poniesione koszty zakupu materiałów mogę gdzieś odliczyć?
Hej! Bardzo pomocny artykul. Mam pytanie. Czy sprzedaz wzorow (tutoriali w formie plikow PDF) jest usluga, a jesli tak to nalezy oplacac zus?
Jak rozliczać koszt materiałów? Wezmy taki przykład: wydałam na włoczki we wrześniu 300zl, sprzedałam tez we wrześniu chustę za 150zl. W październiku nic nie kupiłam ale sprzedałam 2 chusty w sumie za 300zl.
Mam swój fanpage i pokazuje tam swoje prace, nie mam ustawionego sklepu, chyba dwa razy odpowiedzialam na pytanie dotyczące ceny produktu. Odpowiedziałam, bo odsyłanie kogoś na priv jest dla mnie smieszne. Czy to się zalicza do działalności zorganizowanej?
A nie mogę tego dochodu rozliczyć w PIT 37 jako inne?